Τι πρότεινε στη Βουλή ο Πρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας για το Λύκειο και την πρόσβαση στα ΑΕΙ
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας Ν. Αλεξανδρής , κατά τη σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής για τις αλλαγές στο Λύκεια και την πρόσβαση στα ΑΕΙ, είπε τα εξής:
Ευχαριστούμε πολύ κύριε Πρόεδρε για την πρόσκληση και με την ευκαιρία θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για την ανακήρυξη από το Υπουργείο Παιδείας του 2018 ως έτους μαθηματικών με την αφορμή της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της ελληνικής μαθηματικής εταιρίας, όπως μας ανακοίνωσε τον Νοέμβριο στο 33ο συνέδριό μας ο πρώην Υπουργός κ. Νικόλαος Φίλης.
Όσον αφορά το κείμενο τρία(3) που μας απεστάλη είναι γενικό και επιφυλασσόμαστε να τοποθετηθούμε όταν έχουμε στη διάθεσή μας μια εξειδίκευση των προτάσεων.
Παρά ταύτα έχουμε μερικές ενδεικτικά ορισμένες παρατηρήσεις πάνω σε αυτό το κείμενο.
Παρατήρηση πρώτη: Το κείμενο αναφέρεται εισαγωγικά στη δυνατότητα του σχολείου να ανακτήσει το λύκειο την εκπαιδευτική και παιδαγωγική αποστολή του, να απαλλάξει τις μαθήτριες και τους μαθητές από τυφλά άγχη και τις οικογένειές τους από τα βάρη των φροντιστηρίων, ενώ προς το τέλος σημειώνει ως στόχο να προετοιμάζει το πρόγραμμα μαθημάτων των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου και μαθητές και μαθήτριες για τις απαιτήσεις των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Η γνώμη μας είναι πως η αντίφαση δεν μπορεί να ξεπεραστεί αν δεν ξαναχτιστεί η εκπαιδευτική πολιτική με επίκεντρο την αυτοτελή αξία του λυκείου. Η σύνδεση των παράλληλων δομών εκπαίδευσης αποκλειστικά με τις εισαγωγικές εξετάσεις είναι περιοριστική και αδιέξοδη. Πρόκειται για φαινόμενα που αναπτύσσονται σε όλα τα χρόνια του σχολείου σε πολλές χώρες και με διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα. Νομίζουμε πως η επιφανειακή διασύνδεση οδηγεί σε αναπαραγωγή και διόγκωση της αρνητικής πλευράς αυτής της δραστηριότητας. Ας επικεντρωθεί η Πολιτεία λοιπόν στην εσωτερική ενδυνάμωση του σχολείου, στην καλλιέργεια της αξίας του και στην κοινωνία και στην αναγνώριση του απολυτηρίου στην αγορά εργασίας.
Παρατήρηση δεύτερη: Στο κείμενο αναφέρεται στην σύνδεση μεμονωμένων αντικειμένων σε ευρύτερες ενότητες και την καλλιέργεια ενός περιβάλλοντος συνέργειας των εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων με παράλληλη επιμόρφωση τους. Και σε άλλο σημείο προτείνει να διαμορφωθεί το πρόγραμμα σπουδών με τέτοιο τρόπο ώστε τα διδακτικά αντικείμενα να υπαχθούν στις ευρύτερες επιστημονικές περιοχές που θα διδάσκονται εντός ενοποιημένων πεδίων, εντός των οποίων σχεδιάζονται και προωθούνται και ερευνητικές εργασίες.
Εδώ θέλουμε να επισημάνουμε πως η διεπιστημονική προσέγγιση δεν καταργεί αλλά προϋποθέτει την καλλιέργεια των διακριτών επιστημονικών πεδίων. Για να κατανοηθεί και να επιτευχθεί η διασύνδεση των μαθηματικών με τις άλλες γνωστικές περιοχές, επιστημονικές και ανθρωπιστικές, θα πρέπει να ενισχυθεί η δυνατότητα εμβάθυνσης στα διακριτά χαρακτηριστικά της μαθηματικής επιστήμης και των άλλων περιοχών ώστε να αναδειχθεί η σημασία των διασυνδέσεων για την κατανόηση φαινομένων που δεν μπορούν να εξηγηθούν από μία μόνο επιστήμη.
Η επίγνωση των περιορισμών της κάθε περιοχής θα αναδείξει την αναγκαιότητα των συνδέσεων και της συνεργασίας. Σε αντίθετη περίπτωση κινδυνεύει η εκπαίδευση να οδηγήσει σε επιφανειακές περιγραφές και γνωστικές ψευδαισθήσεις επαναφέροντας ελιτίστικες πρακτικές διαγωνισμού των σχολείων και του κοινωνικού ανταγωνισμού.
Παρατήρηση τρίτη: Το κείμενο εισηγείται τη μείωση των μαθημάτων και την προσφορά επιλογών μαθημάτων ή ενοτήτων μαθημάτων όλων των γνωστικών επιστημονικών και τεχνολογικών πεδίων, ώστε οι μαθητές να μπορούν να δοκιμάζουν τις κρίσεις τους και να επενδύσουν τα ενδιαφέροντά τους και παρακάτω σημειώνει να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των μαθημάτων στις δύο τελευταίες τάξεις του λυκείου. Αυτό κρίθηκε απαραίτητο σαν ένα πρώτο βήμα εξορθολογισμού του προγράμματος σπουδών.
Η γνώμη μας είναι πως τα μαθηματικά ως μαθήματα κορμού, με τις διαστάσεις που αναφέραμε, θα πρέπει να παραμείνουν διακριτή γνωστική περιοχή με ισχυρή παρουσία στο πρόγραμμα σπουδών του λυκείου, αλλά να αναδειχθεί περισσότερο ο λόγος και ο τρόπος με τον οποίο εμπλουτίζονται μέσα από τις αλληλεπιδράσεις τους με τις άλλες επιστήμες και τις τεχνολογίες.
Η μαθηματικοποίηση των σύγχρονων κοινωνιών και της καθημερινής ζωής των πολιτών απαιτεί ισχυρότερο και πλουσιότερο μαθηματικό υπόβαθρο για να καλλιεργηθεί η κριτική σκέψη και η ελευθερία του πολίτη απέναντι σε διατυπώσεις που σημείοποιούν την ισχύ των μαθηματικών εκφράσεων για να αλλοιώσουν την πραγματικότητα και μαζί τους την δημοκρατία.
Τέλος, ως μαθηματική κοινότητα πιστεύουμε στην διαχρονική αξία της διδασκαλίας των μαθηματικών ως θεμέλιο της προσωπικής ολοκλήρωσης του μαθητή.
Η ελληνική μαθηματική εταιρία διεκδικεί να έχει έναν αποφασιστικό ρόλο στα θέματα σχετικά με την μαθηματική εκπαίδευση στην χώρα μας.
Σας ευχαριστώ πολύ.
